1. شنونده خوبی باشید؛
برای این که گوینده خوبی باشیم، ابتدا باید شنوندگی خود را تقویت کنیم. در هر کاری استفاده از تجربه دیگران میتواند موثر باشد. هنگامیکه شنونده خوبی باشیم، میتوانیم نکات خوبی را از نحوه بیان دیگران متوجه شویم و در مواقع لزوم از آنها استفاده کنیم.
با شنیدن صحبتهای دیگران میتوان لغات جدید را یاد گرفت و از سوی دیگر زبان بدن جذاب و تاثیر گذار را در صحبتهای آنها پیدا کرد. بهترین استاد فن بیان که باشیم باز هم میتوانیم از دیگران چیزهای بیشتری یاد بگیریم.
2. واضح صحبت کنید؛
آنچه در فن بیان اهمیت ویژه دارد، انتقال پیام به شنونده است. از این رو باید واضح صحبت کنید. بسته به این که شنوندهتان در چه سطحی است و چه اطلاعاتی از موضوع مورد بحث دارد، به گونه ای صحبت کنید که کاملا متوجه منظورتان شود.
با کنایه و دو پهلو حرف زدن باعث میشود تا سوتفاهمها بیشتر شود و از طرفی دیگران بتوانند از حرفهایتان سواستفاده کنند. دقیقا همان چیزی را که در ذهنتان است بیان کنید. از لغات ساده و قابل فهم استفاده کنید تا شنونده به سادگی منظورتان را متوجه شود.
3. روی تن صدایتان کار کنید؛
اگر سخنرانان موفق و حرفه ای را دیده باشید، میبیند که تن صدای خوبی دارند. آنها معمولا روی صدای خود کار میکنند و تمریناتی را برای بهبود تن صدایشان به کار میگیرند.
اگر سخنرانی مهمیدر پیش دارید، اجازه ندهید آب بدنتان کم شود یا گلویتان خشک شود. بهتر است آب ولرمی را در کنار خود داشته باشید و هرازگاهی جرعه ای از آن را بنوشید.
هنگامیکه شرایط مهیاست آواز بخوانید، به خصوص آوازخوانی در حمام باعث خوش صدا شدن و بهبود تن صدایتان میشود.!
4. دایره لغات خود را افزایش دهید؛
برای اینکه دایره لغات خود را افزایش دهید، تکنیکهای زیادی وجود دارد که میتوانید از آنها بهره ببرید. همین که شنونده خوبی باشید خود به خود باعث میشود تا دایره لغات خود را گسترش دهید.
میتوانید لغات مهم و جدیدی را که برای تان جذاب است در دفترچه ای یادداشت کنید و گهگاهی آنها را در صحبتهای خود به کار ببرید.
مترادف و متضادها را در کلمات پیدا کنید بدانید که ارتباط بین کلمات چگونه است. در این صورت واژهها را اشتباهی به کار نمیگیرید. کلماتی را که یاد میگیرید سعی کنید در گفتگوی روزانه خود به صورت آگاهانه به کار ببرید تا به کلام شما اضافه شوند.
5. استفاده از تکنیکهای گویندگی؛
تکیه کلامها را از صحبتهای خود حذف کنید؛ البته نیاز نیست همه آنها را کاملاً حذف کنید، بلکه سعی کنید آنها را هوشمندانه و در مواقعی که لازم است به کار ببرید.
اگر کل صحبتهایتان با یک حرف تکراری ادامه پیدا کند، شنوندهها احساس خوبی نسبت به سخنرانی شما نخواهند داشت. تکیه کلام در اصل کلمه ای است که شما به وفور از آن در صحبتهای خود استفاده میکنید. مانند عرض کنم ، دقیقاً، واقعاً و...
معمولا افراد این کلمات را قبل از جملههای خود به کار میگیرند و در صحبتهایشان به صورت کاملاً مشخص نمایان است.
گاهی اوقات صدای خود را ضبط کنید تا متوجه تکیه کلامهایی شوید که آن را به وفور استفاده میکنید. در این صورت میتوانید روی آنها کار کنید و کم کم نحوه صحبت و خود را عوض کنید و فن بیان بهتری داشته باشید.
6. در مواقعی که لازم است، ژست بگیرید؛
هرکس ژستهای مخصوص به خود را دارد. هنگامیکه صحبت میکنید باید بتوانید در مواقعی که لازم است ژستهای جذاب داشته باشید برای این کار نیز میتوانید تمرین کنید.
این کارها را قبل از انجام دادن در جلسات سخنرانی خود، جلوی آینه انجام دهید و اگر احساس کردید تاثیر مثبتی بر روی ذهن دیگران دارد حتما آن را به کار بگیرید.
البته یادتان باشد آنقدر ژست نگیرید که مانند فردی خودشیفته جلوه کنید. احساس خودشیفتگی شما به دیگران منتقل میشود.
7. از زبان بدن استفاده کنید؛
استفاده از زبان بدن در تکینیکهای فن بیان بسیار مهم است. هنگامیکه صحبت میکنید از زبان بدن خود هوشمندانه و دقیق استفاده کنید.
بهتر است برای این کار نیز تمرین کنید. زبان بدن باعث میشود تا سخنان شما بهتر فهمیده شود. همچنین مانند یک صحبت یکنواخت، خستگی را به دنبال نخواهد داشت.
هنگامیکه به صحبتهای دیگران گوش میکنید زبان بدن آنها را ببینید و آنهایی که برایتان جذاب هستند را یادداشت کرده و در زمانی که موقعت آن مناسب است به تمرین آنها بپردازید.
زبان بدن معمولاً پس از مدتی به صورت ناخودآگاه در میآید و شما آن را ناخواسته تکرار میکنید. پس زبان بدن خود را هدفمند برنامه ریزی کنید تا زمانی که سخن میگوید خود به خود آنها را اجرا کنید.
کارهایی مانند استفاده از دستها، ارتباط چشمی، تکان دادن سر، لبخند، اخم و حرکاتی که همزمان با سخن گفتن اتفاق میافتند، همگی جزو زبان بدن شما محسوب میشود. روی آنها کار کنید و حرکاتی جذاب و به موقع انجام دهید.
8. مثال بزنید و داستان سرایی کنید؛
داستان سرایی سبب میشود تا حرفهای تان بهتر فهمیده شود یا شنوندهها از صحبتهایتان خسته نشوند. پس بهتر است ما بین صحبتهای خود مثال بزنید و داستانسرایی کنید. به خصوص در سخنرانیهای طولانی مدت که ممکن است که شنوندهها حوصله شان سر برود داستان سرایی میتواند یک بار دیگر آنها را به نشاط اولیه سخنرانی تان بازگرداند.
برای اینکه شنوندگان مفهوم بعضی از سخنانتان متوجه شوند، از مثال و داستان استفاده کنید. مثال زدن میتواند بسیار موثر باشد. هنگامیکه مبحث خود را با داستان سرایی همراه میکنید مخاطب بهتر منظورتان را درک میکند و میفهمد که شما دقیقاً چه میگویید.
9. از آواهای نامفهوم استفاده نکنید؛
گاهی اوقات در بین صحبتهای خود از از واژههای نامفهوم مانند هوووم، آآآ و مواردی از این قبیل استفاده میکنیم.
اگر صدای خود را ضبط کنید و به آن گوش دهید متوجه میشوید که این الفاظ چندان هم خوشایند نیستند و معمولاً ما زمانی از آنها استفاده میکنیم که نمیدانیم چه بگویم و این آواها نشان میدهند که ذهن و کلاممان هماهنگی لازم را با هم ندارند.
هنگامیکه تمرکزتان را از دست میدهید یا دارید در ذهن خود به حرف بعدیتان فکر میکنید این مشکل رخ میدهد. باید به جای اینکه از الفاظ نامفهوم استفاده کنید سعی کنید سکوت کنید.
سکوت علاوه بر این که توجه مخاطب را جلب میکند، نشان دهنده این است که شما تمرکز کافی بر روی صحبت و سخنرانی خود دارید.
10. تماس چشمی برقرار کنید؛
هنگامیکه با شنوندگان خود صحبت میکنید با آنها تماس چشمیبرقرار کنید. حس اعتماد که در این صورت به آنها منتقل میشود، سبب بهتر گوش دادن به صحبتهای شما نیز خواهد شد. آنها احساس صمیمیت میکنند، زمانی که شما با آنها ارتباط چشمیبرقرار کنید.
البته باید حواستان باشد زل زدن به یک نفر باعث میشود وی معذب شود. سعی کنید نگاه تان را بین همه افراد بچرخانید. آنها را در زمان کوتاه چند ثانیه ای نگاه کنید و هیچ کس را از قلم نیندازید.
علاوه بر این داشتن تماس چشمیباعث میشود تا شما احساسات آنها را نسبت به سخنرانی خود متوجه شوید. این کار به بهبود روند سخنرانی تان کمک میکند تا بدانید شنوندههایتان تا چه حد از شما و سخنرانی تان رضایت دارند و در صورتی که احساس میکنید که خسته هستند قسمتهای جذاب سخنرانیتان را بیشتر کنید.
11. با اطمینان صحبت کنید؛
سعی کنید آنقدر اطلاعات در مورد موضوع بحث تان به دست آورید که هنگام سخنرانی از صحبتهای خودتان اطمینان کامل داشته باشید. یقین داشته باشید که حس اطمینان شما به دیگران نیز منتقل میشود. اگر شما شل و بی هدف صحبت کنید و اعتماد به نفس کافی و اطمینان به صحبتهای تان نداشته باشید دیگران به راحتی این را متوجه میشوند و رغبتی به ادامه شنیدن نخواهند داشت.
زمانی که از شما سوال میپرسند بهتر است که قاطعانه جواب دهید. اگر منبع اطلاعاتی قوی در مورد سخنان خود داشته باشید در این صورت میتوانید راحتتر این بخش را اجرا کنید.
البته به یاد داشته باشید اگر قسمتی از صحبتهای خود را با منبع دقیق و اطلاعات کافی ارائه نمیدهید، سعی کنید از واژههای مانند فکر میکنم، احتمال میدهم و... استفاده کنید. در این صورت نیازی نیست به دیگران یقین بدهید که گفتهتان دقیق است و حتی میتوانید نظر آنها را هم بپرسید.
12. یکنواخت صحبت نکنید؛
در مورد تن صدا صحبت کردیم؛ اما نکته ظریفتری نیز وجود دارد که آن یکنواخت صحبت کردن است. گاهی اوقات اون صدای خوبی داریم ولی با یک ریتم یکنواخت از ابتدا تا انتهای سخنرانی خود صحبت میکنیم و نمیتوانیم به درستی از صدای خود استفاده کنیم.
برای اینکه صحبتهایتان حالت یکنواخت نداشته باشد بهتر است تغییر تن صدا را فراگیرید. لازم است گاهی اوقات آرام صحبت کنید، گاهی اوقات صدایتان را بالا ببرید و یا اینکه نحوه صحبت کردن خود را عوض کنید.
این کار باعث میشود تا مخاطبین توجهشان به شما جلب شود و در این صورت تمرکز آنها بیشتر روی شنیدن خواهد بود و فن بیان شما نیز خوب جلوه میکند.
13. صحبتهای خود را ضبط کنید؛
اگر میخواهید ایرادات و نقاط قوت سخنرانیهای خود را پیدا کنید سعی کنید جلسات تمرینی ترتیب دهید با این کار برای بهبود فن بیان به شما کمک زیادی میکند.
تصور کنید در یک جلسه سخنرانی بزرگ هستید یا دارید با افرادی صحبت میکنید که نیاز است مسائلی را به آنها بگویید و آنها را توجیه کنید.
قبل از جلسه اصلی، خود را در سخنرانی در شرایط سخنرانی قرار دهید، تمرین کنید و صدای خود را ضبط کنید. در این صورت میتوانید ایرادات صحبت کردن خود را قبل از اینکه جلسه اصلی برگزار شود پیدا کرده و آن را حل کنید به راحتی یک سخنرانی عالی داشته باشید.
14. جلوی آینه تمرین کنید؛
اگر میخواهید روی فن بیان و تقویت مهارتهای ارتباطی خود کار کنید بهتر است تمرینهای مختلفی داشته باشید یکی از این تمرینها تمرین فن بیان جلوی آینه است.
روبه روی آینه بایستید و صحبت کنید. تصور کنید خودتان شنونده خودتان باشید. در این صورت زبان بدن خود را بررسی کنید، نحوه ژستهای خود را چک کنید و ببینید چگونه صحبت میکنید. این کار در کنار ضبط کردن صدای تان میتواند حرکات بدن و فن بیان تان را تقویت کند.
15. برای صحبتهای خود چارچوب داشته باشید؛
شاید متوجه شده باشید که برخی افراد هنگام صحبت کردن از این شاخه به آن شاخه میپرند و این باعث میشود که شنوندهها نتوانند به خوبی با صحبتهای آنها ارتباط برقرار کنند. برای اینکه شما هم دچار این مشکل نشوید بهتر است یک چارچوب برای صحبتهای خود داشته باشید.
به عنوان مثال برای خودتان یک مقدمه فراهم کنید و بدانید از کجا باید شروع کنید و به کجا بروید. نباید صحبتهای دیگران چارچوب شما را به هم بریزد.
همچنین اگر کسی از شما سوالی پرسید جواب سوال او را بدهید، حاشیه نروید و دوباره از همان جایی که صحبت تان قطع شد، ادامه دهید.
این کار باعث میشود که شما فراموش نکنید چه چیزی میخواستید بگویید. همچنین بهتر است نکات مهم سخنرانی خود را در یک برگه یادداشت کنید تا هنگامیکه صحبت میکنید، سررشته کلام از دستتان درنرود.
16. در حین صحبت کردن گاهی اوقات لبخند بزنید؛
لبخند زدن همیشه باعث میشود تا مخاطبان شما احساس بهتری داشته باشند. زمانی که جلسه خیلی رسمینیست، بهتر است هنگامیکه صحبت میکنید، لبخند به لب داشته باشید.
البته این کار نباید تصنعی صورت گیرد. بهتر است لبخندتان ازته دل باشد این را شنونده به خوبی متوجه میشود. همچنین لبخند زدن گاه و بی گاه احساس بهتری به شما میدهد و سبب تخلیه هیجانات منفیتان خواهد شد.
17. حنجره خود را تقویت کنید؛
برای تقویت حنجره، نیازی نیست کارهای سختی انجام دهید. همین که مواد خوراکی خود را تنظیم کنید میتواند تا حد زیادی موثر باشد.
خوراکیهایی که ترش هستند میتوانند اثر منفی روی حنجره بگذارند و همینطور آب سرد آب بسیار گرم همگی برای حنجره نامناسب هستند. اگر دوست دارید خوش صدا باشید باید قید این غذاها و مواد غذایی را بزنید.
تمریناتی برای بهبود کیفیت صدا و عملکرد حنجره وجود دارد. برخی آواها میتوانند عضلات حنجره را تقویت کنند تمرینهایی در این زمینه وجود دارند، مانند این که به مدت ۲۰ ثانیه بگویید «زووووووو» یا «وووووووووووو».
همچنین میتوانید یک مداد را زیر زبانتان بگذارید و صحبت کنید این کار نیز باعث میشود تا کلماتی را که به درستی ادا نمیکنید اصلاح شوند و سخنوری تان بهبود پیدا کند.
18. شمرده صحبت کنید؛
یکی از تکنیکهایی که برای بهبود فن بیان باید به کار بگیرید، شمرده صحبت کردن است. هرچند بقیه تکنیکها را به کار ببرید ولی شمرده صحبت نکنید، شنوندهها نمیفهمند که چی میگویید.
بهتر است هنگام صحبت کردن به آرامیو شمرده شمرده صحبت کنید. اجازه دهید افرادی که دیرتر مطالب را درک میکنند نیز بتوانند با شما همراه شوند. هنگامیکه شمرده صحبت میکنید فرصت این را دارید که روی صحبتهای خود نیز فکر کنید و تمرکز لازم را هم داشته باشید.
19. از صحبتهای منفی بپرهیزید؛
شاید این مورد مستقیما به فن و بیان برنگردد؛ ولی هر چیزی که باعث شود احساسات منفی در شنونده شما ایجاد شود روی فن بیان تان نیز موثر است.
به عنوان مثال صحبتهای منفی خواسته یا ناخواسته باعث میشود تا ذهن مخاطبان به سمت مسائل منفی گرایش پیدا کند. از این رو سعی کنید در صحبتهایتان از مطالب منفی سخن نگویید.
هر موضوعی که مورد بحث شما باشد، قطعاً جنبههای مثبتی نیز دارد میتوانید از ایرادات یک کار بگویید؛ ولی بیشتر جنبههای مثبت آن را بررسی کنید و نتایج مثبتی که میخواهید از آن بگیرید را مورد بحث قرار دهید. در این صورت قسمتهای منفی آن برجسته نمیشوند.
20. احساسات خود را کنترل کنید؛
هنگام سخن گفتن احساسات خود را کنترل کنید. ممکن است در جمعی باشید که در حال مناظره و یا صحبت سر موضوعی خاص هستید و نظرات منفی زیادی را بشنوید.
در این زمان بسیار مهم است که احساساتتان تحت کنترل خودتان باشد. اگر بخواهید عصبانی شوید یا شادی خود را زیاد نشان دهید، این مساله میتواند روی فن بیان شما تاثیر منفی داشته باشد و از نظر مهارتی چندان مناسب نباشد.
21. اعتماد به نفس داشته باشید؛
اعتماد به نفس داشته باشید و ترس را از خود دور کنید هنگامیکه صحبت میکنید اعتماد به نفس بخش مهمیاز رفتار شماست فرد با اعتماد به نفس، محکم سخن میگوید و این از چشم شنوندهها دور نمیماند. برای اینکه نشان دهید اعتماد به نفس کافی دارید، باید ارتباط چشمیخود را حفظ کنید، با قاطعیت صحبت کنید و لبخند بزنید. تمام این موارد قبلا برای بررسی تکنیکهای فن بیان به صورت جداگانه بررسی شد.
اگر در زمینه اعتماد به نفس مشکل دارید سعی کنید آن را تقویت کنید. این را بدانید که شما تواناییهای زیادی دارید که میتوانید از آنها بهره ببرید.
شما فردی منحصر به فرد و خاص هستید، به همین علت نباید نگران باشید که قضاوت دیگران درموردتان چگونه است. همچنین اطمینان داشته باشید که در اکثر موارد شما بسیار بهتر از آن چیزی که فکر میکنید به نظر میرسید.
22. ترس را از خود دور کنید؛
یکی از تکنیکهای فن بیان دور کردن ترس از خود است. ممکن است جلسهای که دارید برای شما بسیار مهم و حیاتی باشد. از این رو ترس در برخی مواقع مانع از انجام دادن درست کارها میشود. حتی اگر آن کار صحبت کردن باشد. پس از ترس را کنار بگذارید.
بدترین شرایط ممکن را برای خود متصور شوید، میبینید که بعد از آن نیز میتوانید ادامه دهید. آنقدرها هم نیاز نیست که ترس به خودتان راه دهید.
با این حال همیشه بدانید که شرایط معمولاً بهتر از آنچه شما فکر میکنید پیش میرود. هنگامیکه درگیر سخنرانی و بحث در مورد موضوع میشوید کاملاً ترس خود را فراموش میکنید پس از قبل شروع به ترسیدن نکنید.
23. قبل از جلسات مهم ریلکس کنید؛
اگر احساس میکنید اعتماد به نفس کافی ندارید و یا ترس بر شما غلبه کرده است، بهتر از قبل از اینکه وارد جلسه سخنرانی خود شوید ریلکسیشن کنید.
این کار به شما کمک میکند تا بر خود احاطه بیشتری داشته باشید و بتوانید احساسات خود را کنترل کنید.
ریلکس کردن جسم و روح، قبل از برنامههایی که میخواهید اجرا کنید و سخنانتان میتواند بسیار مفید باشد.
روشهای ریلکسیشن مانند نفس عمیق کشیدن، تمرکز کردن روی لحظه حال و مواردی از این قبیل میتواند قبل از شروع جلسه به شما کمک کند و باعث شود فن بیان بهتری داشته باشید.
این تکنیکها همگی میتوانند در رشد فن بیان شما موثر باشند. همچنین به شما کمک کنند که با صحبتهای مناسب و به جا، راحتتر برای پیشرفت خود در انواع جمعهای دوستانه و کاری تلاش کنید.
فن بیان خود را تقویت کنید.
همه افراد نیاز دارند فن بیان خود را تقویت کنند. حتی اگر در این زمینه مهارت دارید بهتر است باز هم به فکر باشید و آن را ارتقا دهید.
برای این کار نیاز نیست تلاش خاصی انجام دهید، میبینید که با راهکارهای سادهای به راحتی میتوان یک گوینده عالی بود؛ اما اگر نیاز دارید اطلاعات بیشتری در این زمینه داشته باشید، میتوانید به وبسایت کارلیب مراجعه کنید و از مقالات وبلاگ کارلیب استفاده کنید.
البته کاربرد این سایت فقط به ارائه مقالههای پربار ختم نمیشود. در صورتی که نیاز به استخدام نیرو یا شروع کسب و کار دارید، نیز میتوانید از این سایت برای رسیدن به هدف خود بهره ببرید. فرصتهای شغلی زیادی در آن به صورت دسته بندی شده وجود دارد. قطعا مراجعه به این سایت یک روش عالی برای کاریابی و استخدام نیرو است.
دیدگاههای بازدیدکنندگان
امیدرضا اکبری
خیلی عالی بود استاد
406 روز پیش ارسال پاسخدوره فن بیان زیبا را پارسال گرفتم
ولی چون تمرین نکردم پشتیبانی م وقتش تمام شد نتونستم از راهنمایی شما استفاده کنم